Armoede begint door alle lagen van de bevolking
heen te sijpelen en wordt steeds zichtbaarder. De coronacrisis heeft al veel
zichtbaar gemaakt evenals de tariefstijgingen van zoveel eerste levensbehoeften.
De prijsindexatie is in jaren niet zo hoog geweest. De wereld is anders dan
toen onze verkiezingsprogramma’s en het coalitieakoord werd geschreven, ja zelfs op het moment van het opstellen van
deze begroting. Alles hangt met elkaar samen. Bedenk maar eens, in hoeverre kan
een bakker zijn energiekosten doorrekenen in de prijs van het brood. Kunnen we
dan nog brood kopen? Er zijn grote groepen die niet gecompenseerd worden voor
hun energierekening of niet onder het energieplafond kunnen blijven omdat ze
wonen in een slecht geïsoleerd huis. Wat ons de komende maanden en jaren nog te
wachten staat, niemand die het weet.
En tegen het licht van deze wereld om ons heen,
bespreken wij vandaag de meerjarenbegroting. Onze plannen voor de toekomst van
Zevenaar.
Coalitieakkoord-collegeprogramma-begroting
Het moet anders, het gaat anders, samen. De titel
van het coalitieakkoord, de start van deze coalitie, een coalitie die het
anders wil doen. Anders is ook gezamenlijk algemene beschouwingen presenteren vanmiddag
namens de coalitie. Anders en ook wel
spannend. Tegelijkertijd willen we het samen doen, niet als een blok dat niet
voor inhoudelijke argumenten vatbaar is, maar als een gezamenlijke boodschap
die we delen. Door de krachten te bundelen kunnen we veel voor elkaar krijgen.
De fracties van de coalitie zijn ontzettend trots op de wijze waarop doelen uit
het coalitieakkoord vertaald zijn in het collegeprogramma en de voorliggende
begroting. De Raadsagenda is een aanvullend instrument en een mogelijke opmaat
naar een raadsakkoord. Geen coalitie en oppositie meer dát zou pas anders zijn.
De raadsagenda kan ons als raad helpen urgente onderwerpen breed en open te
bespreken en richting te bepalen.
Met deze begroting zetten we ons in op heldere dienstverlening en
gebruiken begrijpelijke taal in communicatie. We verstevigen onze basistaken,
zoals handhaving en vergunningen. We investeren in achterstallig onderhoud en
maken voorzieningen toekomstbestendig. We schaffen de hondenbelasting af,
evenals andere belastingen die wij zien als oneerlijk of niet te handhaven
Preventie als terugkerend thema is zichtbaar aanwezig op allerlei
verschillende beleidsterreinen. Voor de aanpak van de buitenruimte planten we
extra bomen. We houden rekening met biodiversiteit en klimaatadaptatie, plekken
om te ontmoeten en te spelen en te bewegen, duurzaamheid en veiligheid. Het
parkeerbeleid gaan we met elkaar evalueren. Wij schenken ruim aandacht aan
mobiliteit. We stimuleren het ondernemersklimaat op verschillende manieren.
Bezuinigingen uit het verleden worden teruggedraaid zoals Uniek
Sporten, culturele festivals, Doe Duiten, Muziekstad, mantelzorgwaardering,
sociaal raadsliedenwerk, Caleidoz.
We versterken de samenwerking met het Armoedeplatform en gebruiken
zoveel als mogelijk dezelfde inkomensgrenzen bij regelingen. We gaan de manier
van werken binnen het sociaal domein stabiliseren en herijken zodat we geld
uitgeven aan zorg en niet aan administratieve lasten. We optimaliseren het AED
netwerk in onze gemeente. We zetten in op duurzame energie, onder andere door
middel van voldoende laadpalen. We stippelen samen met inwoners en betrokkenen
de koers uit hoe we, als gemeente, uiterlijk in 2050 energie neutraal kunnen
zijn. Meer tempo en meer woningen, huur en koop, waarbij ruimte is voor woon-
en bouw-initiatieven van inwoners en ontwikkelaars. Ook kijken we kritisch naar
de huidige regels en lossen belemmeringen en knelpunten op. We streven ernaar
dat 30% van alle bouwplannen sociale huur is en gaan experimenteren met een
doorstroommakelaar.
En dan benoem ik echt niet alles. Een begroting vol met goede plannen,
gedegen doorgerekend en ambitieus!
Collega’s
Het samen slaat ook op ons, de
gemeenteraad, commissieleden, organisatie collegeleden. Ik noem jullie
collega’s, want dat is wat we zijn. We werken met hetzelfde doel voor de
gemeente Zevenaar, en daarin zijn verschillende teams samen te stellen, teams
als raad en college, oppositie, coalitie, links en rechts, voor en tegen
voorstellen, we werken als collega’s met elkaar. Uitgaan van goede intenties en
scherp zijn op de inhoud en niet op de man, of op de vrouw, dat is normaal bij
collega’s.
In tijden van crisis leer je elkaar
kennen. Dat geldt op een bepaalde manier ook voor ons. Als wij hier in de
raadszaal elkaar persoonlijk de maat nemen lossen we de uitdagingen in Zevenaar
niet op. Het begint bij respect naar elkaar tonen, loslaten van irritaties,
gewoon doen, elke dag weer. Juist in deze tijd is het cruciaal om te kijken
naar wat ons bindt en wat we delen in plaats van de tegenstelling opzoeken.
Nieuwsgierigheid helpt hierbij. In elkaars schoenen staan, je afvragen: Hoe is
het om jou te zijn? Dat geldt richting onze inwoners en belanghebbenden in deze
gemeente, maar zeker ook naar elkaar, als collega’s.
Begroting & toekomst
Financieel hebben we zeker de wind mee, dat zie
je ook terug in deze begroting. Ook wetende dat de septembercirculaire nog niet
verwerkt is in deze cijfers. We bouwen voort op wat vorige colleges hebben
gedaan. Sommige zaken zetten we voort, andere zaken passen we aan, en we maken
nieuwe plannen.
Tegelijkertijd moeten we ook constateren dat de
wereld ontzettend snel veranderd. We leven in een tijd van grote onzekerheid
waarbij het bijna onmogelijk is om een meerjarenperspectief neer te leggen dat
antwoord geeft op de problematiek van morgen en overmorgen. Deze begroting is
een hele goede start, tegelijkertijd zeker niet voldoende voor wat wij als
gemeente moeten doen, dat is al gebleken door het instellen van het Energie steunfonds
dat we in november in de raad bespreken.
Welke patronen moeten we doorbreken? Wat is onze
rol als lokale overheid, waar moeten we extra op inzetten? Voor nu, de korte
termijn en de langere termijn. Dat betekent ook dat de coalitiepartijen het
zeer reëel vinden dat naast de begroting er voorstellen komen vanuit college en
raad. Waarbij we het advies van de auditcommissie in onze oren knopen. Ja, we
hebben nu geld, maar we hebben ook de verantwoordelijkheid om daar zorgvuldig
mee om te gaan en slimme en verstandige dingen mee te doen. De coalitie doet
vandaag al een aantal aanvullende voorstellen op het gebied van OZB,
ledverlichting, zwerfafval, incontinentiemateriaal, luchtkwaliteit en AED’s.
Deze worden toegelicht door de fracties zelf.
Een belangrijk aandachtspunt dat wij zien is de
uitvoering van de plannen in de begroting. De problematiek op de arbeidsmarkt
raakt ook onze gemeente. We kunnen net zo veel plannen uitvoeren als dat we
mensen hebben, en die zijn ontzettend schaars, dat is de realiteit. In de
begroting zijn gelukkig plannen opgenomen ter bevordering van aantrekkelijk
werkgeverschap en werven van nieuwe medewerkers.
Afrondend
Voorzitter, afrondend wil ik benadrukken hoe
actueel de inleiding van ons coalitieakkoord is. En ik herhaal de quote die we
geleend hebben om onze intenties uit te spreken.
'Politiek is niet alleen de kunst van wat mogelijk is, er zijn tijden
dat het een kunst wordt om mogelijk te maken wat nodig is.'
En dat geldt zeker in deze tijd, waarbij het collegeprogramma en de
begroting een goede start zijn, en het begin van wat nodig is voor onze
gemeente. De coalitie heeft er vertrouwen in dat we samen de juiste
keuzes maken voor de toekomst van Zevenaar.